Ngày 08 tháng 11 năm 2024, khoa Ngân hàng trường Đại học Ngân hàng Tp. Hồ Chí Minh đã tổ chức thành công Hội thảo với chủ đề “Phát triển bền vững thị trường trái phiếu doanh nghiệp: Lý luận và thực tiễn tại Việt Nam” tại Hội trường lầu 2, số 36 Tôn Thất Đạm, Quận 1.
Hội thảo đã thu hút sự quan tâm của các nhà quản lý, các nhà khoa học, giảng viên, nghiên cứu sinh đến từ các trường Đại học và các tổ chức tài chính tại Việt Nam. Khách mời của hội thảo gồm: GS. TS Nguyễn Khắc Quốc Bảo - Phó GĐ ĐH Kinh Tế Tp.HCM, PGS. TS Nguyễn Hữu Huân - Trưởng Bộ môn Thị trường tài chính, Trường Đại học Kinh tế TP HCM, TS. Trần Quốc Tuấn – Nguyên giám đốc trung tâm đào tạo UBCK nhà nước tại TP.HCM, Ông Trương Hiền Phương – Giám đốc cao cấp công ty chứng khoán KIS Việt Nam.
Về phía Trường Đại học Ngân hàng Tp. Hồ Chí Minh, ban Chủ tọa gồm có:
- PGS.TS. Nguyễn Đức Trung, Hiệu trưởng trường Đại học Ngân Hàng, TP. Hồ Chí Minh.
- PGS.TS. Lê Đình Hạc, Trưởng khoa Ngân Hàng.
Phát biểu khai mạc, PGS. TS. Nguyễn Đức Trung đã chia sẻ chủ đề về thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang là chủ đề nóng hổi thu hút sự quan tâm của nhiều chủ thể trong nền kinh tế bởi những diễn biến trên thị trường này trong giai đoạn vừa qua đã ảnh hưởng đến nhiều chủ thể trong nền kinh tế từ các trái chủ, ngân hàng thương mại, công ty chứng khoán, công ty phát hành…Trước bối cảnh đó, giải pháp và kiến nghị nào cần được quan tâm để đảm bảo thị trường trái phiếu doanh nghiệp phát triển bền vững và tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế quốc gia? Vì vậy, hội thảo được tổ chức với mong muốn đón nhận nhiều ý kiến đa chiều đến từ các chuyên gia, doanh nghiệp, giảng viên, nhà nghiên cứu để tìm ra giải pháp phù hợp góp phần phát triển thị trường trái phiếu bền vững thời gian tới.
PGS. TS. Nguyễn Đức Trung phát biểu khai mạc hội thảo
Mở đầu hội thảo là phần tham luận của PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân trình bày báo cáo về "Giải pháp phát triển thị trường Trái phiếu Việt Nam". Ông đã phân tích thực trạng phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp thông qua nhiều chỉ tiêu đánh giá khác như như quy mô, số lượng phát hành, tỷ lệ chậm trả, tỷ lệ nhà đầu tư nắm giữ trái phiếu doanh nghiệp. Trên cơ sở đó, bên cạnh những điểm sáng, thị trường TPDN cũng còn tồn tại một số hạn chế nhất định. Vì vậy, ông đưa ra một số đề xuất để phát triển thị trường này trong thời gian tới, cụ thể: (i) xem xét hỗ trợ phát triển các thị trường TPDN dưới chuẩn; (ii) Ứng dụng công nghệ blockchain vào việc phát hành trái phiếu để giúp các doanh nghiệp có thể tiết kiệm chi phí; (iii) Các doanh nghiệp cần liên kết chặt chẽ hơn với các công ty xếp hạng tín nhiệm trước, trong và sau phát hành TPDN nhằm đảm bảo chất lượng thị trường; (iv) gia tăng “niêm yết chéo” kết hợp niêm yết trên các thị trường khác nhau trong khu vực và thế giới, (v) tăng cường giáo dục đào tạo cho nhà đầu tư đặc biệt là F0; (vi) Đa dạng hoá các sản phẩm trái phiếu; (vii) Ứng dụng AI để có thể theo dõi và phát hiện các dấu hiệu đáng ngờ, (vii) Xem xét tăng cường bảo hiểm trái phiếu
PGS. TS. Nguyễn Hữu Huân trình bày tham luận
Tiếp theo, TS. Nguyễn Hoàng Vĩnh Lộc – Trưởng bộ môn Khoa Ngân hàng đã trình bày “Kiểm soát rủi ro hoạt động đầu tư trái phiếu doanh nghiệp của các NHTM Việt Nam”. Bài tham luận khái quát về các cơ sở pháp lý đang quản lý hoạt động của thị trường cũng như vai trò của thị trường này đối với hoạt động ngân hàng thương mại. Ngân hàng đang tham gia trên thị trường TPDN với nhiều vai trò khác nhau, do đó, đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của thị trường. Trên cơ sở đó, ông Lộc đã đưa ra một số đề xuất dành riêng cho nhóm NHTM, bao gồm: (i) các NHTM phải nghiêm túc thực hiện đầy đủ các quy định về hoạt động mua bán TPDN của Thống đốc NHNN; (ii) Không được mua bán TPDN nhằm mục đích cơ cấu lại nợ hoặc cấp vốn cho các doanh nghiệp sân sau không có đủ điều kiện để mua bán TPDN; (iii) ban hành đầy đủ các quy định nội bộ về mua bán TPDN của NHTM; (iv) phải thường xuyên theo dõi và đánh giá khả năng trả nợ của các doanh nghiệp phát hành để sớm phát hiện các dấu hiệu bất thường; (v) NHNN cũng cần thường xuyên thanh kiểm tra các NHTM có dư nợ lớn về đầu tư chứng khoán nói chung, TPDN nói triêng để sớm phát hiện những vi phạm.
TS. Nguyễn Hoàng Vĩnh Lộc trình bày tham luận
GS.TS Nguyễn Khắc Quốc Bảo, Phó Giám Đốc ĐH Kinh Tế TP.HCM chia sẻ quan điểm về định hướng, mục tiêu phát triển của thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Theo đó, phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp nhằm đa dạng hóa kênh truyền dẫn vốn trong nền kinh tế, giảm sự phụ thuộc vốn cung ứng cho nền kinh tế từ hệ thống ngân hàng. Tuy nhiên, khi triển khai, sau giai đoạn phát triển quá nóng với hàng loạt doanh nghiệp bất động sản phát hành trái phiếu, do những nguyên nhân khách quan, chủ quan đang làm cho thị trường này vận hành chưa đạt được mục tiêu ban đầu. Vì vậy, đề xuất cơ quan quản lý và các chủ thể tham gia trên thị trường cần cần đảm bảo nguồn vốn của thị trường trái phiếu được lưu chuyển vào đa dạng mục đích sử dụng vốn hơn thay vì chỉ xoay trái phiếu quanh bất động sản. Muốn vậy, cơ quan quản lý và các chủ thể liên quan cần trả lại bất động sản về đúng vị trí của nó trên thị trường.
GS. TS. Nguyễn Khắc Quốc Bảo trình bày ý kiến
Ông Trương Hiền Phương, Giám đốc cao cấp tại Công ty Chứng khoán KIS Vietnam, tiếp tục chia sẻ thêm góc nhìn thực tế về "Thị trường trái phiếu tại Việt Nam phát triển bền vững". Ông đồng thuận với các đánh giá về kết quả và hạn chế của thị trường trái phiếu trong giai đoạn vừa qua. Ngoài ra, với vai trò là chủ thể trực tiếp tham gia thị trường, ông chỉ ra một số vấn đề từ gõ độ thực tiễn ghi nhận và đưa ra một số đề xuất liên quan đến kiểm soát dòng vốn huy động từ trái phiếu, nâng cao vai trò xếp hạng tín nhiệm và cần có cơ chế chặt chẽ hơn trong việc cho phép phát hành trái phiếu, đặc biệt là cần xem xét dưới góc độ các chỉ tiêu tài chính và cần chú trọng nâng cao tính chuyên nghiệp cho các chủ thể tham gia thị trường này.
Ông Trương Hiền Phương trình bày tham luận
Cuối cùng, hội thảo bước vào phần thảo luận giữa diễn giả, khách mời, chuyên gia, giảng viên quanh chủ đề về trái phiếu doanh nghiệp.
TS. Trần Quốc Tuấn trình bày ý kiến
PGS, TS Lê Đình Hạc trao đổi thêm, cần nghiên cứu, xem xét và có qui định cụ thể hơn vấn đề Phát hành trái phiếu có bảo đảm. Hiện nay, đã có nghị định số 21/2021/NĐ-CP ngày 19/3/2021 của Chính phủ, quy định thi hành bộ luật dân sự về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ. Với trái phiếu bảo đảm, chủ sở hữu dùng tài sản đảm bảo thực hiện nghĩa vụ với nhiều người (Người mua trái phiếu). Khi đó việc quản lý tài sản đảm bảo thế nào, ai là người nắm giữ giấy tờ hay tài sản đảm bảo, thủ tục công chứng, đăng ký giao dịch bảo đảm ra sao. Thông thường là các Ngân hàng bảo lãnh phát hành sẽ thay mặt những người mua trái phiếu (Người nhận bảo đảm thực hiện). Tuy nhiên, cần cụ thể hóa hơn về qui trình thủ tục trong trường hợp này.
Kết thúc hội thảo, PGS.TS. Nguyễn Đức Trung kết luận đánh giá cao những ý kiến đóng góp của các chuyên gia, diễn giả, giảng viên đã tham gia Hội thảo để phát triển bền vững thị trường trái phiếu doanh nghiệp trong tương lai. Những ý kiến trao đổi trong hội thảo là cơ sở quan trọng để Trường Đại học Ngân hàng triển khai các báo cáo đề xuất cho cơ quan quản lý. Chủ tịch hội thảo chân thành cảm ơn quý đại biểu, quý khách mời, quý thầy cô và các nhà khoa học đã tham dự góp phần cho hội thảo thành công tốt đẹp.
Quý khách mời, chuyên gia, diễn giả và thầy cô chụp hình lưu niệm
Hội thảo kết thúc vào 11h30 cùng ngày.